IUI Rahim İçi Tohumlama
İntrauterin inseminasyon (IUI) infertiliteyi tedavi eden bir prosedürdür. IUI, özel olarak hazırlanmış spermleri doğrudan bebeğin geliştiği organ olan rahme yerleştirerek gebelik şansını artırır. Prosedürün bir diğer adı da suni döllenmedir.
IUI ile sperm, yumurtalık bir veya daha fazla yumurta bıraktığı zaman yerleştirilir. Umulan sonuç, sperm ve yumurtanın rahmi yumurtalıklara bağlayan fallop tüpünde birleşmesidir. Bu gerçekleşirse, hamileliğe yol açar.
İntrauterin inseminasyon kişinin adet döngüsü ile zamanlanabilir. Aylık döngü sırasında, iki yumurtalıktan biri bir yumurta bırakır. Ya da yumurtalıkların yumurta üretmesine yardımcı olmak için IUI ile birlikte doğurganlık ilaçları kullanılabilir. Tam olarak hangi yöntemin kullanılacağı kısırlık nedenlerine bağlıdır.
Neden yapıldı
Bir çiftin veya kişinin hamile kalabilmesi çeşitli faktörlere bağlıdır. İntrauterin inseminasyon en sık şu özelliklere sahip kişilerde kullanılır:
Donör spermi. Bu, sizin tanıdığınız veya tanımadığınız biri tarafından bağışlanan spermdir. Bekarsanız, partnerinizin spermi yoksa veya sperm kalitesi gebe kalmak için çok düşükse bu bir seçenektir. Hamile kalmak için donör spermi kullanması gereken kişilerde, gebelik elde etmek için en yaygın olarak intrauterin inseminasyon kullanılır. Donör spermi sertifikalı laboratuvarlardan elde edilir ve IUI prosedüründen önce çözülür.
Açıklanamayan infertilite. IUI genellikle açıklanamayan infertilite için ilk tedavi olarak yapılır. Yumurtalıkların yumurta üretmesine yardımcı olan ilaçlar genellikle bununla birlikte kullanılır.
Endometriozis ile ilgili kısırlık. Rahim zarına benzeyen doku rahim dışında büyüdüğünde doğurganlık sorunları ortaya çıkabilir. Buna endometriozis denir. Genellikle, bu kısırlık nedeni için ilk tedavi yaklaşımı, IUI yapmanın yanı sıra iyi kalitede bir yumurta elde etmek için ilaç kullanmaktır.
Hafif erkek faktörlü infertilite. Bunun bir diğer adı da subfertilitedir. Bazı çiftler, sperm içeren sıvı olan meni nedeniyle hamile kalmakta sorun yaşarlar. Semen analizi adı verilen bir test, sperm miktarı, boyutu, şekli veya hareketiyle ilgili sorunları kontrol eder. Semen analizi bu sorunları kontrol eder. IUI bu sorunların bazılarının üstesinden gelebilir. Bunun nedeni, prosedür için sperm hazırlamanın daha yüksek kaliteli spermleri daha düşük kalitede olanlardan ayırmaya yardımcı olmasıdır.
Servikal faktör infertilitesi. Serviks ile ilgili sorunlar kısırlığa neden olabilir. Serviks rahmin dar, alt ucudur. Vajina ve rahim arasındaki açıklığı sağlar. Rahim ağzı, yumurtalık bir yumurta bıraktığında, yumurtlama olarak da adlandırılan mukus yapar. Mukus, spermin vajinadan yumurtanın beklediği fallop tüplerinden birine gitmesine yardımcı olur. Ancak servikal mukus çok kalınsa, spermin yolculuğunu engelleyebilir. Serviksin kendisi de spermin yumurtaya ulaşmasını engelleyebilir. Biyopsi veya diğer prosedürlerin neden olduğu gibi yara izleri serviksin kalınlaşmasına neden olabilir. IUI, hamileliği daha olası hale getirmek için rahim ağzını atlar. Spermleri doğrudan rahim içine yerleştirir ve yumurtayla buluşabilecek sperm sayısını artırır.
Ovulatuar faktör infertilitesi. IUI, yumurtlama ile ilgili sorunlardan kaynaklanan kısırlığı olan kişiler için de yapılabilir. Bu sorunlar arasında yumurtlama eksikliği veya yumurta sayısının azalması yer alır.
Semen alerjisi. Nadiren, menideki proteinlere karşı bir alerji reaksiyona neden olabilir. Penis vajinaya meni bıraktığında, meninin cilde temas ettiği yerde yanma hissine ve şişmeye neden olur. Prezervatif sizi semptomlardan koruyabilir, ancak aynı zamanda hamileliği de önler. IUI gebeliğe izin verebilir ve alerjinin ağrılı semptomlarını önleyebilir. Bunun nedeni, sperm yerleştirilmeden önce menideki proteinlerin çoğunun uzaklaştırılmasıdır.
Riskler
Genellikle intrauterin inseminasyon basit ve güvenli bir işlemdir. Ciddi sağlık sorunlarına yol açma riski düşüktür. Riskler şunları içerir:
Enfeksiyon. IUI'den sonra hafif bir enfeksiyon olasılığı vardır.
Lekelenme. IUI sırasında, kateter adı verilen ince bir tüp vajinadan rahim içine yerleştirilir. Daha sonra tüpün içinden sperm enjekte edilir. Bazen, kateter yerleştirme işlemi lekelenme adı verilen az miktarda vajinal kanamaya neden olur. Bu genellikle gebelik şansı üzerinde bir etkiye sahip değildir.
Çoğul gebelik. IUI'nin kendisi ikiz, üçüz veya daha fazla bebeğe hamile kalma riski ile bağlantılı değildir. Ancak doğurganlık ilaçları birlikte kullanıldığında, bunun gerçekleşme şansı artar. Çoğul gebelik, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı dahil olmak üzere tek bir gebeliğe göre daha yüksek risklere sahiptir.
Nasıl hazırlanıyorsunuz
İntrauterin inseminasyon, gerçek prosedürden önce bazı önemli adımları içerir:
Yumurtlamayı izlemek. IUI'nin zamanlaması önemli olduğundan, vücudun yumurtlayabileceğine dair işaretleri kontrol etmek çok önemlidir. Bunu yapmak için evde idrarla yumurtlama tahmin kiti kullanabilirsiniz. Bu kit, vücudunuzun yumurtalıkların yumurta bırakmasına neden olan lüteinizan hormon (LH) salgıladığı zamanı tespit eder. Ya da transvajinal ultrason adı verilen, yumurtalıklarınızın ve yumurta büyümesinin görüntülerini oluşturan bir test yaptırabilirsiniz. Ayrıca doğru zamanda bir veya daha fazla yumurtlamanızı sağlamak için size insan koryonik gonadotropin (HCG) veya başka ilaçlar da verilebilir.
İşlemin doğru zamanlanması. Çoğu IUI, testler yumurtlama belirtileri gösterdikten bir veya iki gün sonra yapılır. Doktorunuz muhtemelen prosedürünüzün zamanlaması ve ne beklemeniz gerektiği konusunda bir plan yapacaktır.
Semen örneğinin hazırlanması. Partneriniz doktorun muayenehanesinde bir meni örneği verir. Ya da donmuş donör sperm şişesi çözülebilir ve hazırlanabilir. Örnek, son derece aktif, sağlıklı spermleri daha düşük kaliteli spermlerden ayıracak şekilde yıkanır. Yıkama aynı zamanda rahme yerleştirilmesi halinde ciddi kramplar gibi reaksiyonlara neden olabilecek unsurları da ortadan kaldırır. Hamile kalma olasılığı, küçük, yüksek konsantrasyonlu sağlıklı sperm örneği kullanılarak artar.
Ne bekleyebilirsiniz
İntrauterin inseminasyon ziyareti genellikle bir doktorun ofisinde veya klinikte yapılır. IUI prosedürünün kendisi, meni örneği hazırlandıktan sonra sadece birkaç dakika sürer. Hiçbir ilaç veya ağrı kesiciye gerek yoktur. İşlemi doktorunuz veya özel eğitimli bir hemşire yapar.
İntrauterin inseminasyon nasıl yapılır
Rahim içi döllenme
Resmi büyüt
Prosedür sırasında
Bir muayene masasına uzanırken bacaklarınızı üzengiye koyarsınız. Vajina duvarlarını açmak için spekulum adı verilen plastik veya metal menteşeli bir alet kullanılır. İşlem sırasında doktor veya hemşire
Kateter adı verilen uzun, ince, esnek bir tüpün ucuna sağlıklı sperm örneği içeren bir şişe takar.
Kateteri vajinaya, serviksten geçerek uterusa yerleştirir.
Sperm örneğini tüpün içinden rahim içine iter.
Kateteri ve ardından spekulumu çıkarır.
İşlemden sonra
Spermler rahminize yerleştirildikten sonra kısa bir süre sırt üstü yatarsınız. İşlem bittikten sonra giyinebilir ve normal günlük rutininize devam edebilirsiniz. İşlemden sonra bir veya iki gün hafif lekelenme olabilir.
Sonuçlar
Evde gebelik testi yapmadan önce iki hafta bekleyin. Çok erken test yapmak yanlış negatif sonuç verebilir:
Yanlış-negatif. Aslında gerçekten hamile olduğunuz halde testte hamilelik belirtisi bulunmaz. Hamilelik hormonları henüz ölçülebilecek seviyelerde değilse yanlış-negatif sonuç alabilirsiniz.
Yanlış pozitif. Gerçekte hamile olmadığınız halde test bir hamilelik belirtisi tespit eder. HCG gibi doğurganlık ilaçları aldıysanız ve ilaç hala sisteminizdeyse yanlış pozitif sonuç alabilirsiniz.
Evde gebelik testi sonuçlarınızdan yaklaşık iki hafta sonra bir takip ziyaretiniz olabilir. Bu randevuda, sperm yumurtayı dölledikten sonra gebelik hormonlarını tespit etmede daha iyi olan bir kan testi yaptırabilirsiniz.
Hamile kalmazsanız, diğer doğurganlık tedavilerine geçmeden önce IUI'yi tekrar deneyebilirsiniz. Genellikle, gebelik şansını en üst düzeye çıkarmak için aynı tedavi 3 ila 6 tedavi döngüsü için kullanılır.