Amniyosentez
Amniyosentez, test veya tedavi amacıyla rahimden amniyotik sıvı ve hücreleri almak için yapılır. Amniyotik sıvı hamilelik sırasında bebeği çevreler ve korur.
Amniyosentez bebeğin sağlığı hakkında faydalı bilgiler sağlayabilir. Ancak amniyosentezin risklerini bilmek ve sonuçlara hazırlıklı olmak önemlidir.
Amniyosentez çeşitli nedenlerle yapılabilir:
Genetik test. Genetik amniyosentez, amniyotik sıvıdan bir örnek alınmasını ve Down sendromu gibi belirli durumların teşhisi için hücrelerdeki DNA'nın test edilmesini içerir. Bu, durum için yüksek risk gösteren başka bir tarama testini takip edebilir.
Fetal enfeksiyon teşhisi. Bazen amniyosentez, bebekte enfeksiyon veya başka bir hastalık olup olmadığına bakmak için kullanılır.
Tedavi. Amniyosentez, polihidramnios adı verilen bir durum olan çok fazla amniyotik sıvı birikmişse rahimden amniyotik sıvıyı boşaltmak için yapılabilir.
Fetal akciğer testi. Doğum 39 haftadan daha erken planlanmışsa, bebeğin akciğerlerinin doğum için yeterince olgun olup olmadığını anlamaya yardımcı olmak için amniyotik sıvı test edilebilir. Bu nadiren yapılır.
Genetik amniyosentez
Genetik amniyosentez bebeğin genleri hakkında bilgi sağlayabilir. Genellikle genetik amniyosentez, test sonuçlarının gebeliğin nasıl yönetileceğini etkileyebileceği durumlarda önerilir.
Genetik amniyosentez genellikle gebeliğin 14. ve 20. haftaları arasında yapılır. Gebeliğin 14. haftasından önce yapılan amniyosentez daha fazla komplikasyona yol açabilir.
Genetik amniyosentezi düşünmek için nedenler şunlardır:
Doğum öncesi tarama testinden pozitif sonuç almak. İlk trimester taraması veya prenatal hücresiz DNA taraması gibi bir tarama testinin sonuçları yüksek risk gösteriyorsa veya endişe vericiyse, amniyosentez bir tanıyı doğrulayabilir veya ekarte edebilir.
Genetik bir durumdan etkilenen erken bir gebeliğe sahip olmak. Bir sağlık hizmeti sağlayıcısı bu durumu araştırmak için amniyosentez önerebilir.
35 yaş veya üzerinde olmak. Yaşı 35 ve üzerinde olan kişilerin bebeklerinde Down sendromu gibi kromozomal hastalıkların görülme riski daha yüksektir. Sağlık hizmeti sağlayıcısı, doğum öncesi hücresiz DNA taraması pozitif çıkarsa bu durumları ekarte etmek için amniyosentez önerebilir.
Ailede genetik bir durum öyküsü varsa veya ebeveynler genetik bir durumun taşıyıcısıysa. Down sendromunu tanımlamanın yanı sıra, amniyosentez kistik fibroz gibi diğer genetik durumları teşhis etmek için de kullanılabilir.
Olağandışı ultrason bulgularına sahip olmak. Bir sağlık hizmeti sağlayıcısı, olağandışı ultrason bulgularıyla ilişkili genetik durumları teşhis etmek veya ekarte etmek için amniyosentez önerebilir.
Riskler
Amniyosentez, yaklaşık 900 testten 1'inde ortaya çıkan riskler taşır. Bunlar şunları içerir:
Amniyotik sıvı sızıntısı. Nadiren amniyotik sıvı amniyosentezden sonra vajinadan sızar. Çoğu durumda, kaybedilen sıvı miktarı azdır ve gebelik üzerinde hiçbir etkisi olmadan bir hafta içinde durur.
Düşük. İkinci trimester amniyosentezi hafif bir düşük riski taşır - ultrason kullanan uzman bir kişi tarafından yapıldığında yaklaşık %0,1 ila %0,3. Araştırmalar, gebeliğin 15. haftasından önce yapılan amniyosentezlerde gebelik kaybı riskinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.
İğne yaralanması. Amniyosentez sırasında bebek bir kolunu veya bacağını iğnenin yoluna doğru hareket ettirebilir. Ciddi iğne yaralanmaları nadirdir.
Rh hassaslaşması. Nadiren, amniyosentez bebeğin kan hücrelerinin hamile kişinin kan dolaşımına girmesine neden olabilir. Rh negatif kana sahip olup Rh pozitif kana karşı antikor geliştirmemiş olanlara amniyosentezden sonra Rh immün globulin adlı bir kan ürünü enjekte edilir. Bu, vücudun plasentayı geçip bebeğin kırmızı kan hücrelerine zarar verebilecek Rh antikorları üretmesini önler.
Enfeksiyon. Çok nadiren amniyosentez bir rahim enfeksiyonunu tetikleyebilir.
Enfeksiyon bulaşması. Hepatit C, toksoplazmoz veya HIV/AIDS gibi bir enfeksiyonu olan biri, amniyosentez sırasında bunu bebeğe aktarabilir.
Unutmayın, genetik amniyosentez genellikle test sonuçlarının hamileliği nasıl yöneteceklerini büyük ölçüde etkileyebileceği hamile kişilere önerilir. Genetik amniyosentez yaptırma kararı size aittir. Sağlık uzmanınız veya genetik danışmanınız karar vermenize yardımcı olacak bilgiler verebilir.
Nasıl hazırlanırsınız
Sağlık uzmanınız prosedürü açıklayacak ve sizden bir onay formu imzalamanızı isteyecektir. Duygusal destek için birinden randevuya kadar size eşlik etmesini veya daha sonra sizi eve bırakmasını istemeyi düşünün.
Ne bekleyebilirsiniz
Amniyosentez genellikle ayakta tedavi veren bir doğum merkezinde veya bir sağlık hizmeti sağlayıcısının ofisinde yapılır.
İşlem sırasında
İlk olarak, bir sağlık hizmeti sağlayıcısı bebeğin rahimde nerede olduğunu belirlemek için ultrason kullanacaktır. Karnınız görünecek şekilde bir muayene masasına sırt üstü uzanacaksınız. Sağlık uzmanınız karnınıza bir jel uygulayacak ve ardından bebeğinizin konumunu bir monitörde göstermek için ultrason dönüştürücü olarak bilinen küçük bir cihaz kullanacaktır.
Daha sonra, sağlık uzmanınız karnınızı temizleyecektir. Uyuşturucu bir ilaç genellikle kullanılmaz. Çoğu kişi işlem sırasında sadece hafif bir ağrı bildirir.
Ultrason eşliğinde, sağlık uzmanınız ince, içi boş bir iğneyi mide duvarınızdan geçirerek rahim içine sokacaktır. Az miktarda amniyotik sıvı bir şırıngaya çekilir. İğne daha sonra çıkarılır.
İğne yerleştirilirken ve amniyotik sıvı alınırken hareketsiz yatmanız gerekir. İğne cildinize girdiğinde bir acı hissedebilirsiniz. İğne rahminize girdiğinde kramp hissedebilirsiniz.
İşlemden sonra
Amniyosentezden sonra, sağlık uzmanınız bebeğinizin kalp atış hızını izlemek için ultrason kullanmaya devam edecektir. Amniyosentezden sonra kramp veya hafif pelvik ağrı olabilir.
Testten sonra normal aktivitelerinize dönebilirsiniz.
Amniyotik sıvı örneği bir laboratuvarda incelenecektir. Bazı sonuçlar birkaç gün içinde alınabilir. Diğer sonuçlar birkaç hafta sürebilir.
Aşağıdaki durumlarda sağlık uzmanınızla iletişime geçin
Vajinadan kanama veya amniyotik sıvı kaybı
Birkaç saatten uzun süren şiddetli rahim krampları
Ateş
İğnenin yerleştirildiği yerde kızarıklık
Normalden farklı fetal aktivite veya fetal hareket yok
Sonuçlar
Sağlık uzmanınız veya genetik danışmanınız amniyosentez sonuçlarınızı anlamanıza yardımcı olacaktır.
Genetik amniyosentez için, test sonuçları Down sendromu gibi bazı genetik durumları ekarte edebilir veya teşhis edebilir. Amniyosentez tüm genetik durumları ve doğum kusurlarını tanımlayamaz.
Amniyosentez, bebeğinizin tedavi edilemeyen genetik veya kromozomal bir durumu olduğunu gösteriyorsa, zor kararlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Sağlık ekibinizden ve sevdiklerinizden destek isteyin.